Gaspar Józef Hipolit Cegielski (1813 - 1868) - nauczyciel, filolog, przemysłowiec, wydawca i działacz społeczny – należy do grona najwybitniejszych postaci w dziejach Wielkopolski. Dzięki wyjątkowym zdolnościom, sumienności i pracowitości zdobył wykształcenie a następnie odnosił sukcesy jako nauczyciel i naukowiec, a od 1846 roku w zmienionych okolicznościach jako kupiec, przemysłowiec i wydawca. Jego wielka indywidualność, wszechstronność i energia z jaką działał sprawiły, że wywarł znaczący wpływ na życie społeczno – polityczne, kulturę i gospodarkę tego regionu.

Urodził się 6 stycznia 1813 roku w Ławkach koło Trzemeszna jako syn Michała i Józefy z Palkowskich. W jego życiu można wyróżnić dwa wyraźne etapy. W pierwszym z nich (do 1846 roku) zdobywał wykształcenie a następnie pracował jako nauczyciel oraz prowadził badania naukowe w dziedzinie językoznawstwa. Zmuszony do rezygnacji z posady nauczyciela założył w Bazarze sklep z wyrobami żelaznymi, z którego w krótkim czasie wyrosły warsztaty naprawcze a następnie fabryka. Jednocześnie od początku lat czterdziestych H.Cegielski coraz głębiej angażował się w działalność społeczną i wydawniczą.

W związku z trudną sytuacją materialną rodziny i wczesną śmiercią matki H.Cegielski od najmłodszych lat zdany był na samego siebie. Kształcił się w Trzemesznie (1827 – 1830) a następnie w gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu (1830 – 1835). Przez cały okres nauki w gimnazjum był prymusem wykazując wybitne uzdolnienia w dziedzinie języków obcych i matematyki. Dzięki temu otrzymał stypendium rządowe i podjął studia z filologii klasycznej na uniwersytecie berlińskim (1835 – 1840), gdzie na podstawie rozprawy De negatione uzyskał tytuł doktora filozofii.

Zdobycie wykształcenia umożliwiło mu realizację jego ówczesnego celu życiowego, którym było objęcie posady nauczyciela w gimnazjum. W latach 1840 – 1846 uczył łaciny, greki, języka polskiego oraz historii i geografii w gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. Jednocześnie intensywnie pracował naukowo publikując rozprawy z zakresu językoznawstwa w tym m.in. artykuł „ O powstaniu mowy i szczególnych języków”(1841), rozprawę „O słowie polskim i koniugacjach jego” (1842). Napisał również podręcznik gramatyki greckiej (1843) oraz szeroko znaną i parokrotnie wznawianą „Naukę poezji” (1845), która poza teorią poezji zawierała obszerne wypisy z literatury polskiej. Po osiągnięciu stabilizacji zawodowej i materialnej w 1841 roku ożenił się z Walentyną Motty (1823 – 1859). Cegielscy mieli trójkę dzieci: syna Stefana i dwie córki Karolinę i Zofię.

Pierwszy etap życia H.Cegielskiego zakończył się w 1846 roku, gdy odmówił wykonania polecenia władz szkolnych dotyczącego przeszukania mieszkań swoich uczniów, podejrzanych o konspirację patriotyczną, za co został zawieszony a następnie usunięty ze stanowiska w szkole. Konieczność utrzymania rodziny oraz brak perspektyw na ponowne zatrudnienie w gimnazjum sprawiły, że H.Cegielski podjął decyzję o rozpoczęciu działalności kupieckiej. Po odbyciu praktyki w Berlinie, przy pomocy finansowej Józefa Łukaszewicza i Jana Suchorzewskiego, założył w Bazarze 30 września 1946 roku sklep z wyrobami żelaznymi, z którego w następnych latach wyrosły, najpierw warsztaty naprawcze na ul. Butelskiej (1850), a następnie fabryka narzędzi i maszyn rolniczych przy ul. Koziej (1855). Jej produkty sprzedawane były w Wielkim Księstwie Poznańskim oraz eksportowane do Prus, na Śląsk i do Królestwa Polskiego. Duży popyt na produkowane przez H.Cegielskiego maszyny skłoniły go do kolejnej rozbudowy zakładów. W 1859 przy ul.Strzeleckiej oddano do użytku nowoczesną odlewnię oraz oddziały montażowe, w których poza narzędziami i maszynami rolniczymi wykonywano także urządzenia dla młynów, olejarni, gorzelni, wodociągów i gazowni. W związku z prowadzona działalnością gospodarczą Cegielski napisał i wydał w 1858 roku, bogato ilustrowany katalog swoich produktów pt. „Narzędzia i machiny uznawane za najpraktyczniejsze”, który był jednym z pierwszych tego typu wydawnictw na ziemiach polskich. H.Cegielski odnosił sukcesy gospodarcze pomimo ostrej konkurencji ze strony przedsiębiorców niemieckich i żydowskich. Jego fabryka stała się najważniejszym polskim zakładem przemysłowym w Poznaniu, zaś jej twórca najwybitniejszym polskim przemysłowcem w zaborze pruskim.

Pomimo kierowania ciągle rozrastającą się firmą, nie zaprzestał pracy naukowej oraz silnie zaangażował się w działalność społeczną i wydawniczą. W 1852 roku wydał nowe, poszerzone wydanie rozprawy „O słowie Polskim i koniugacjach jego” oraz drugie wydanie „Nauki poezji”.

Jeszcze podczas pracy w gimnazjum Marii Magdaleny związał się z Karolem Marcinkowskim i założonym przez niego Towarzystwem Naukowej Pomocy dla Młodzieży Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Po śmierci Marcinkowskiego pełnił w Towarzystwie różne obowiązki w tym funkcję wiceprezesa w latach 1850 – 1868. Dzięki pracy Cegielskiego Towarzystwo przezwyciężyło trudności finansowe i stało się największą instytucją stypendialną w zaborze pruskim. Ponadto H.Cegielski aktywnie działał w Towarzystwie Przemysłowym, którego był współtwórcą i prezesem; Centralnym Towarzystwie Gospodarczym, którym kierował w latach 1865 – 1868; oraz Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk.

Jeszcze podczas pracy w szkole H.Cegielski opublikował w „Orędowniku Naukowym” (1840) artykuł „O zasadach wychowania w szkołach wyższych”, w którym postulował ogólną reformę szkolnictwa. W związku z tym, obok E.Raczyńskiego, był propagatorem a następnie współtwórcą i patronem szkoły realnej w Poznaniu oraz członkiem jej kuratorium w latach 1853 – 1867. Sprawami szkolnictwa interesował się także zasiadając przez wiele lat w poznańskiej radzie miejskiej, co stanowiło kolejny fragment jego aktywności społecznej.

H.Cegielski należał do grona twórców prasy polskiej w Wielkim Księstwie Poznańskim. W 1848 roku założył pierwszy polski dziennik „Gazetę Polską” w której był przez pewien czas redaktorem naczelnym i jednym z autorów. Po likwidacji „Gazety” w 1850 roku, w związku z ogłoszeniem przez władze pruskie restrykcyjnych zarządzeń prasowych, razem z W.Stefańskim i W.Bendkowskim założył „Gońca Polskiego”, który wychodził do końca 1851 roku. Do działalności wydawniczej wrócił w 1859 roku. Założył wtedy „Dziennik Poznański”, który z biegiem czasu stał się jednym z najważniejszych czasopism Wielkopolski. Zarówno „Gazecie” jak i „Dziennikowi” Cegielski nadał charakter narodowo - liberalny. Stosunkowo skromny wymiar miała działalność polityczna Cegielskiego. Krótko, w 1849 roku, był posłem do sejmu pruskiego, a w następnych latach działał jedynie w polskim komitecie wyborczym. Problematykę polityczną poruszał w swoich artykułach oraz w wydanej w Brukseli broszurze „Sprawa polska przed Trybunałem Kongresu Europejskiego” (1864).

Przy wszystkich swoich obowiązkach od młodego wieku był słabego zdrowia i często zapadał na różne choroby. Zmarł 30 listopada 1868 r w Poznaniu. Wraz z jego śmiercią społeczeństwo polskie utraciło jednego z przywódców, który w szczególny sposób przyczynił się do budowania jego kulturowej tożsamości i rozpoczęcia gospodarczej modernizacji. Zadecydowały o tym jego wiedza, aktywność społeczna i gospodarcza jak również temperament, charyzma świetnego mówcy oraz pragmatyzm i upór w działaniu. Cegielski był nauczycielem, przemysłowcem, społecznikiem, ale także kochającym mężem i ojcem zatroskanym o zdrowie i pomyślność członków rodziny. Łączył w sobie wiedzę i wielką kulturę osobistą z humanistycznymi i liberalnymi ideałami oraz z głębokim zrozumieniem dla spraw materialnych i rozwoju gospodarczego ziem polskich, stanowiących ważny element popieranej i rozwijanej przez niego na gruncie poznańskim pracy organicznej.

Gaspar Joseph Hippolyt Cegielski (1813 - 1868) - der Lehrer, Philologe, Industrieller, Verleger und soziale Fürsorger - gehört zum Kreis der meist hervorragenden Gestalten in den Geschichten Großpolens. Dank seinen Ausnahmefähigkeiten, Gewissenhaftigkeit und Arbeitsamkeit eroberte er die Bildung und trug nachher Erfolge als der Lehrer und der Wissenschaftler davon, und seit 1846 in geänderten Umständen - als der Kaufmann, Industrieller und Verleger. Seine große Individualität, Allseitigkeit und Energie, mit denen er handelte, verursachten, dass der einen bedeutsamen Einfluss auf gemeinschaftliches und politisches Leben, als auch die Kultur und Wirtschaft dieser Region ausübte.

Er war am 6 Januar 1813 in Ławki neben der Stadt Trzemeszno als der Sohn des Herrn Michael und der Frau Józefa aus dem Haus Palkowski geboren. In seinem Leben kann man zwei deutliche Etappen hervorheben. In der ersten Etappe (bis 1846) eroberte er die Bildung, arbeitete nachher als der Lehrer und führte Forschungen im Gebiet der Sprachwissenschaft. Genötigt zum Verzicht auf die Stellung des Lehrers, gründete er im Bazar eine Eisenwarenhandlung, woraus in einer kurzen Zeit Ausbesserungswerke und nachher die Fabrik entstanden sind. Gleichzeitig von Anfang der vierzigsten Jahre engagierte sich H. Cegielski immer tiefer in die gemeinschaftliche Tätigkeit sowie die Verlagstätigkeit.

Im Zusammenhang mit materieller Misere seiner Familie und früherem Tod seiner Mutter war H. Cegielski von jüngsten Jahren auf sich selbst angewiesen. Er bildete sich zuerst in Trzemeszno (1827-1830) und danach im Marie-Magdalene-Gymnasium in Posen (1830-1835) aus. Über die ganze Lernzeit im Gymnasium war er der Klassenbeste, der hervorragende Befähigen im Gebiet der Fremdsprachen und Mathematik bewies. Dank diesem erhielte er das Regierungsstipendium und ging Studien von der Altphilologie auf der Berliner Universität (1835-1840) heran, wo auf Grund der Verhandlung u.d.T. "De negatione" (Von der Negation) den Doktorhut der Philosophie erlangte.

Dank der Eroberung der Bildung verwirklichte er sein damaliges Lebensziel - die Umarmung des Lehrerpostens im Gymnasium. Innerhalb von 1840 bis 1846 lehrte er Latein, griechische und polnische Sprachen, das Geschichte und die Geographie im Marie-Magdalene-Gymnasium in Posen. Gleichzeitig angestrengt arbeitete er wissenschaftlich und machte einige Werke vom Kreis der Sprachwissenschaft, davon auch den Artikel u.d.T. „Von dem Entstehen der Sprache und sonderbarer Sprachen" (1841) und die Verhandlung „Von dem polnischen Wort und seinen Konjugationen" (1842) bekannt. Er schrieb gleichfalls das Handbuch der griechischen Grammatik (1843) sowie das weit bekannte und mehrmalig erneuerte Werk u.d.T. „Unterricht der Poesie" (1845), das außer der Poesientheorie geräumiges Blumenlesen von der polnischen Literatur enthielte. Nach dem Erlangen der beruflichen und materiellen Stabilisierung in 1841 Jahres schloss er die Ehe mit Walentyna Motty (1823-1859). Die Cegielskis hatten drei Kinder: den Sohn Stephan und zwei Töchter - Karoline und Sophie.

Die erste Lebensetappe des H. Cegielski war in 1846 zur Rüste gegangen, wenn er das Ausführen der des Durchsuchens der Wohnungen seiner für die patriotische Verschwörung verdächtigten Schüler betreffenden Empfehlung der Schulbehörden absagte, wofür er eingestellt, und nachher von der Stellung in der Schule beseitigt wurde. Die Notwendigkeit des Unterhaltens der Familie und die Perspektivlosigkeit auf die Wiederanstellung im Gymnasium verursachten, dass H. Cegielski eine Entscheidung über den Anfang der kaufmännischen Tätigkeit fällte. Nach Durchmachen der Praktiken in Berlin mit Finanzhilfe seitens Joseph Łukaszewicz und Johann Suchorzewski gründete er am 30. September 1846 in Bazar eine Eisenwarenhandlung, woraus innerhalb der nächsten Jahren die Ausbesserungswerke in der Butelska-Straße (1850), und nachher die Fabrik der Landmaschinen -und Utensilien in der Kozia-Straße (1855) entstanden sind. Die Produkte der letzteren wurden im Großfürstentum Posen verkauft und nach Preußen, Schlesien und Polnischem Königreich exportiert. Eine starke Nachfrage nach den von H. Cegielski erzeugten Maschinen veranlasste ihn zu abwechselndem Ausbau der Industrieanlagen. In 1859, in der Strzelecka-Straße nahm er eine neuzeitliche Gießerei samt Montageabteilungen in Betrieb, in welchen - außer der Werkzeuge und Landmaschinen man auch Anlagen für Mühlen, Ölmühlen, Brennereien, Wasserleitungen und Gaswerke herstellte. Im Zusammenhang mit dem von ihm geführten Gewerbe schrieb Cegielski und gab in 1858 heraus das reichillustrierte Verzeichnis seiner Produkte u.d.T. „Die für meist praktisch anerkannten Utensilien und Maschinen", das war ein der ersten Verlage dieses Typs auf polnischen Erden. Trotz eines scharfen Wettbewerbs seitens der deutschen und jüdischen Unternehmer trug H. Cegielski die Wirtschaftserfolge davon. Seine Fabrik bildete die wesentlichste polnische Industrieanlage in Posen, und ihr Schöpfer war der hervorragendeste polnische Industrieller im Gebiet der preußischen Eroberung geworden.

Ungeachtet des Leitens der sich immerfort ausbreitenden Firma, stellte er seine wissenschaftliche Arbeit nicht ein und engagierte sich kräftig in gemeinschaftliche Tätigkeit sowie Verlagstätigkeit. In 1852 gab er eine neue, erweiterte Ausgabe der Verhandlung „Von dem polnischen Wort und seiner Konjugationen" und die zweite Auflage des Werkes „Unterricht der Poesie" heraus.

Noch während der Arbeitszeit im Marie-Magdalene-Gymnasium band er sich mit Karl Marcinkowski und der durch den letzteren gegründeten Verein der Wissenschaftlichen Hilfe für Jugend des Großfürstentums Posen zusammen. Nach dem Tod des Doktors Marcinkowski übte er in diesem Verein verschiedene Pflichten aus, davon auch die Funktion des stellvertretenden Vorsitzenden in Jahren 1850-1868. Dank seiner Arbeit überwand der Verein ihre Finanzschwierigkeiten und wurde zur größten Stipendienanstalt in der preußischen Eroberung. Überdies handelte H. Cegielski aktiv in dem Gewerbeverein, dessen er Mitschöpfer und Präsident war, in der Zentralen Wirtschaftsgesellschaft, die er in den Jahren 1865-1868 leitete, sowie in dem Verein der Freunde der Wissenschaften in Posen.

Noch während der Arbeitszeit in der Schule veröffentlichte H. Cegielski in dem „Wissenschaftlichen Fürbitter" den Artikel u.d.T. „Von den Prinzipien des Erziehens in den Hochschulen" (1840), worin er die allgemeine Reform des Schulwesens postulierte. Im Zusammenhang damit, neben dem Graf E. Raczyński, war er Verbreiter und nachher Mitschöpfer und Schutzherr der Realschule in Posen, als auch Mitglied deren Kuratorium in Jahren 1853-1867. Für die Sachen des Schulwesens interessierte er sich auch, Platz über viel Jahre im Gemeinderat Posen nehmend; dies bildete das nächste Fragment seiner gemeinschaftlichen Aktivität.

H. Cegielski gehörte dem Kreis der Schöpfer der polnischen Presse im Großfürstentum Posen an. In 1948 gründete er das erste polnische Tageblatt - „Die Polnische Zeitung", in welchem er eine Zeitdauer die Funktion des Chefredakteurs und eines der Urheber ausübte. Nach der Abwicklung der Zeitung in 1850, im Zusammenhang mit der, durch preußische Behörde bekannt gemachten restriktiven Pressanordnungen, gründete er zusammen mit W. Stefański und W. Bendkowski die Zeitschrift „Der Polnische Eilbote", die bis Ende des Jahres 1851 Jahres bestand. Zu der Verlagstätigkeit kam er in 1859 zurück und gründete damals „Die Posener Zeitung", die im Laufe der Zeit zu einer der hauptsächlichen Zeitschriften Großpolens geworden ist. Cegielski gab den beiden Zeitungen einen nationalen und liberalen Charakter. Ein verhältnismäßig geringes Abmaß hatte aber seine politische Tätigkeit. Kurz, im 1849, wurde er als Abgeordnete zum preußischen Landtag, und in den nächsten Jahren - einzig und allein in dem polnischen Wahlausschuss tätig. Die politische Problematik bewegte er in seinen Artikeln und in seiner in Brüssel herausgegebenen Broschüre u.d.T. „Die polnische Sache vor dem Gerichtshof des Europäischen Kongresses" (1864).

Bei allen seinen Pflichten hatte er seit jungen Jahren eine schwache Gesundheit und verfiel oft verschiedenen Krankheiten. Er starb am 30 November 1868 in Posen. Mit seinem Tod verlor die polnische Gesellschaft einen der Anführer, der in eine besondere Art zum Bauen deren Kulturidentität und Beginnen deren Wirtschaftsmodernisierung beitrug. Entscheidend davon waren sein Wissen, seine gemeinschaftliche und wirtschaftliche Aktivität, sowie seine Gemütsstimmung, Charisma des glänzenden Redners sowie Pragmatismus und Eigensinn in der Tätigkeit. Cegielski war dabei nicht nur Lehrer, Industrieller und sozialer Fürsorger, sondern auch liebender Mann und Vater, der sich für die Gesundheit und das Glück seiner Familienmitglieder sorgte. Er vereinigte in sich das Wissen und eine große persönliche Kultur mit humanistischen und freisinnigen Idealen als auch einem tiefen Verständnis für materielle Sachen und den wirtschaftlichen Fortschritt polnischer Erden, die das wichtige Element der von ihm auf dem Grund Posen unterstützten und entwickelten organischen Arbeit bildeten.

Gaspar Joseph Hippolyt Cegielski (1813 - 1868) – a teacher, philologist, industrialist, publisher, and public activist – is one of the most outstanding people in the history of Wielkopolska. Thanks to his exceptional abilities, conscience, and hard work, Cegielski acquired knowledge and succeeded – at first, as a teacher and a scientist, and next, since 1846, under other circumstances, as a merchant, an industrialist and a publisher. His great personality, versatility and energetic activity made him strongly influence the public and political life, culture, and economics of the region.

Cegielski was born on 6th January 1813 in Ławki, near Trzemeszno, as a son of Michał and Józefa, maiden name Palkowska. One can distinguish two distinct phases in Cegielski’s life. In the first one (to 1846), he acquired knowledge, and next he worked as a teacher and devoted himself to linguistic studies. When forced to resign teaching, he established an iron shop in Bazar, which soon started to expand into a repair shop and a factory. At the same time, since the early forties, Cegielski engaged himself in public and publishing activity.

Due to financial hardships of the family and his mother’s early death, Cegielski was left to his own devices since the earliest years. He was educated in Trzemeszno (1827 – 1830), and next at Maria Magdalena Grammar School of Poznań (1830 – 1835). Through all these years, he was the top of the class in languages and mathematics. Thanks to these abilities, he got a government scholarship, and started studying classical philology at the University of Berlin (1835 – 1840), where he graduated with thesis: De negatione, as a doctor of philosophy.

The knowledge enabled Cegielski to realise the goal of his life, of the time, which was taking up a job of a teacher at a grammar school. He taught Latin, Greek, Polish, history and geography at Maria Magdalena Grammar School of Poznań in 1840 – 1846. At the same time, he worked hardly as a scholar, publishing linguistics dissertations and articles with “About Polish word and its conjugations” (1842), and others. He wrote a handbook of Greek grammar (1843) and a well known, “Learning Poetry” (1843) reissued several times, which, beside the poetry theory, contained extensive extracts from Polish literature. When professionally and financially stabilised, in 1841, he married Walentyna Motty. The Cegieskis had three children: a boy - Stefan and two daughters - Karolina and Zofia.

The first phase of Cegielski’s life ended in 1946, when he refused to fulfil the order of school authorities to inspect the flats of his pupils who were suspected of patriotic conspiracy. Cegielski was suspended and right after removed of his position in the school. Necessity of a livelihood and the lack of prospects for reemployment in a grammar school made him decide to begin a merchant activity. After praxis in Berlin, he established, with Józef Łukaszewicz’s financial assistance, an iron shop in Bazar on 30th September 1846. The enterprise started to expand into a repair shop during the following years, to move to Butelska St. (1850), and an agricultural tools and machines factory, at Kozia St. (1855). Its products were sold in The Great Duchy of Poznań and exported to Prussia, Silesia, and the Kingdom of Poland. A heavy demand for Ciegielski’s machines made him extend his works again. In 1859, a modern foundry and an assembly department was put into operation in Strzelecka St., in which, besides agricultural machines and tools, devices for mills, oil mills, distilleries, water pipes and gas-works were made, too. Relating to his economic activity, Cegielski wrote and published a well illustrated catalogue of his products in 1858, under the title: “Tools And Machines Acknowledged As Mechanical”, which was one of primary publications on the topics within the original Polish territories. In spite of a brisk competition of German and Jewish firms, Cegielski succeeded. His factory became the most important Polish manufacturing plant in Poznań, and its founder – the most remarkable Polish industrialist on the Prussia annexed territories.

Despite the management activities in the continuously growing industrial enterprise, Cegielski continued his scientific research, and was engaged in a public and publishing activity. In 1852 he published a new, extended edition of his thesis: “About Polish Word And Its Conjugations” and a second edition of “Learning Poetry”.

Still working at the Maria Magdalena Grammar School, he made friends with Karol Marcinkowski, and joined his Society for Scientific Aid for Youth from The Great Duchy of Poznań. After Marcinkowski’s death, Cegielski took up several duties in the organization, including vice-presidency during the period of 1850 – 1868. With his help and support, the Society was able to overcame the financial hardships, and became the biggest scholarship institution on the territories annexed by Prussia. Moreover, Cegielski acted actively in The Industrial Society, the activities of which which co-originated and lead as a president; The Central Society of Economics, lead in 1865 – 1868; The Poznań Society of The Friends of Science.

Working in school, yet, he published in “The Scientific Advocate” (1840) an article entitled ”On The Rules for Upbringing in High Schools”, where he postulated a thorough school reform. Relating to this, Cegielski was, together with Edward Raczyński, a propagator, co-originator and a sponsor of the Real School of Poznań. He was a member of its superintendent’s office in 1853 – 1867. He was also interested in school affairs having a seat in Poznań Town Council for many years, which was a one more section of Cegielski’s public activity.

Cegielski belonged to a group of Polish press co-originators in The Great Duchy of Poznań. He established the first Polish daily paper in 1848, named “The Polish Newspaper”, of which he was the editor-in-chief, and one of the authors for some time. After the liquidation of the paper, in 1850, due to the restrictive press regulations imposed by the Prussian regime, he established “The Polish Messenger” together with W. Stefański and W. Bendkowski. The paper was published until the end of 1851. Cegielski returned to publishing in 1859, to establish “The Poznań Daily”, which in the course of time became one of the most important newspapers in Wielkopolska. Cegielski made them both - “The Polish Newspaper” and “The Poznań Daily Paper” – of national-liberal character. His political activity was relatively scarce. He was a deputy in Prussian Seym for a short time in 1849, and operated in a Polish election committee in the following years. Cegielski raised political problems in his articles and in “A Matter of Poland in The Front of The European Congress Tribunal” booklet published in Brussels (1864).

Having all the duties to fulfil, Cegielski often felt exhausted since his earliest years and fell ill very often. He died on 30th November 1868 in Poznań. With his death, the Polish people lost one of their leaders, particularly devoted to re-creating the nation’s cultural identity, and triggering the economic modernisation. It was all possible due to his extensive knowledge and expertise, public and economic activity, but also to his temperament, charisma of extraordinary social skills, pragmatism, and perseverance. Cegielski was a teacher, an industrialist, a public activist, but also a loving husband and father, looking after his family’ health and prosperity. He was able to combine his knowledge and great sophistication with humanistic, liberal ideas and profound understanding of material affairs and economic development of the original Polish territories. It was an important contribution to the support and expansion of the organic work in the area.